Tam 28 yıl önce 23 Ocak 1995’te, sevgili Yaşar Kemal Alman Der Spiegel dergisinde yayınlanan bir yazısı nedeniyle sorguya çağrıldığında, Beşiktaş’taki Devlet Güvenlik Mahkemesinin avlusunda şöyle bir imza metni dolaştı elden ele:
“Her kim ki, düşüncelerinden ötürü başı belaya girerse, onun düşüncelerine katılmasak da dediklerinin altına imzamızı atarak bu suç(!?)a katılıyoruz.”
O gün mahkeme önünde yüz kadar aydın toplanmıştı. Kısa sürede 10 yasaklanmış yazının tekrar yayınlandığı ve 1080 kişinin ortak yayıncısı olduğu Düşünceye Özgürlük adlı kitap basılarak savcıya teslim edildi. 185 kişilik büyük bir dava açıldı. Her meslekten tanınmış kişilerin kendilerini yargılattıkları bu dava büyük yankılar uyandırdı.
Mahkeme avlusundaki imza kampanyasının bir sivil itaatsizlik eylemleri dizisine dönüşmesiyle, o günden bugüne onbinlerin katılımıyla 300’e yakın düşünce suçlusunun suç(!?)larına ortak olan Düşünce Suçu!?na Karşı Girişim 28. yaşına ulaştı.
Doğum günlerimizi biraz farklı kutluyoruz. Keza her seferinde “keşke böyle bir girişime gerek olmasaydı da doğmasaydık, bir dahaki sene ihtiyaç kalmasın da böyle bir kutlama yapmayalım” temennileriyle üflüyoruz pastanın üstündeki mumları. Ve her doğum günümüzde hediyemiz, ülkenin ifade özgürlüğü tablosunu ortaya koymaya çalışarak tarihe not düştüğümüz ve 2000 yılından bu yana her 23 Ocak günü düzenli olarak çıkarılan kitaplar/raporlar oluyor. Ayrıca bu sene ifade özgürlüğü konusunda çalışan örgütlerimizden de mesajlar topladık ve ardımızda kalan 2022 yılını özetlemelerini istedik…
28 yılda çok şey değişti elbet. Ancak bazı şeyler ise hiç değişmedi, hatta çok daha kötüye gitti… Sivil itaatsizlerimizden Aziz Nesin’i saygıyla analım; artık ülkece derdimizi Marko Paşa’ya anlatır hale geldik.
Ama insanın olduğu her yerde umut da var. Bu yüzden her şeye rağmen 2023’ün demokrasi, adalet ve özgürlük getirmesini diliyoruz.
İfade özgürlüğünün bedelini hepimiz adına ödeyen isimli-isimsiz tüm kahramanlara, bizim için hapiste yatan tüm “düşünce suçlularına” ve tüm düşünce özgürlüğü savunucularına sonsuz sevgi ve saygılarımızla…
Düşünceye Özgürlük 2022